Belçika Futbol Federasyonu emsal teşkil edecek kritik bir karar aldı. Belçika Ligi'ndeki maçta Genk'ten Heynan'ın kullandığı penaltıyı kaleci Schmeichel kurtardı, dönen topu Sor gole çevirdi. VAR hakemi, Sor'un atış esnasında çizgi ihlali yaptığını belirleyince gol iptal edildi, Anderlecht lehine serbest atış verildi. Belçika Futbol Federasyonu, "VAR hata yaptı" diyerek maçın tekrarına karar verdi. Oysa ki 2021'deki Frankfurt-Fenerbahçe karşılaşmasında 'tekrar' kararı çıkmamış ve devamında Alman ekibi Avrupa Ligi şampiyonu olmuştu.
Futbolu yönetenler, 2018 Dünya Kupası'nda %99 doğruluk payına ulaşan başarılı uygulamaları görünce, "VAR gelecek, hakem hatası bitecek" hevesiyle yola koyulmuştu. Ancak her ligde farklı standartlarda uygulanınca ortalık karıştı. Hakem kararlarının bir yorum, değerlendirme, bakış açısı ve de hakem kalitesi/ yeteneği olduğu gerçeği ne yazık ki göz ardı edildi. Sıfır hata beklentisi gibi ütopik bir hedefe kilitlenildi. Belçika'da yaşanan son gelişme, futbolu yönetenlerin artık çığrından çıktığının ispatı oldu:
AVRUPA'NIN TAM GÖBEĞİNDE OLUNCA...
22 Aralık 2023'teki Anderlecht-Genk (2-1) maçının, VAR'ın yaptığı hata nedeniyle tekrar oynatılmasına karar verildi. Doğuya uzandıkça saha dışı faktörlerin etkisiyle "Yok artık" denebilecek bazı kararlar bizleri şaşırtmayabiliyor ancak Avrupa'nın göbeğindeki bir ülkede böyle bir kararın çıkması şaşırtıcı. Anderlecht kalecisi Kasper Schmeichel, 23. dakikada skor 0-0 iken Bryan Heynan'ın penaltısını kurtarmış, dönen topu Genk forveti Yira Sor tamamlayarak golü atmıştı. Ancak VAR koltuğundaki Jan Boterberg, Sor'un penaltı vuruşu esnasında çizgi ihlali yaptığını hakeme bildirerek, Anderlecht lehine endirekt serbest vuruşla oyunu başlattırmıştı.
PENALTI TEKRAR EDİLSİN DEDİLER
Genk Kulübü, penaltı vuruşu esnasında sadece kendi oyuncularının değil, rakip takım oyuncularının da çizgi ihlali yaptığını, penaltının tekrar edilmesi gerektiğini belirterek itirazda bulundu. Belçika Hakem Kurulu'ndan ret yanıtı alsalar da itirazlarını yinelediler ve nihayetinde Futbol Federasyonu, karşılaşmanın tekrar oynanmasına karar verdi!
FEDERASYONUN İŞGÜZARLIĞI
Kısacası tamamen VAR'ın hatası olan bir uygulama. Yani bir hakem hatası. Hal böyleyken, Belçika Futbol Federasyonu bundan sonraki tüm VAR hatalarında maçların tekrarı için emsal karara çanak tutmuş oldu. Premier Lig'deki gibi asisti yapan bariz ofsayttaki oyuncudan çizgi çekilmesinin unutulması veya yanlış oyuncudan çizgi çekilmesi gibi durumlar demek ki Belçika'da yaşansa maçların hepsi tekrar edilecek! Akıl alır gibi değil.
HAKEM HANGİSİNE BAKACAK?
Oyun Kuralları kitabında penaltı vuruşu sırasındaki çizgi ihlaleriyle ilgili olarak "... hem savunma hem de hücum oyuncuları ihlalde bulunursa, vuruşun sonucuna bakılmaksızın penaltı tekrarlanmalıdır" şeklinde yazar. Ancak bunun kontrolü ve kararı tamamen karşılaşmanın hakemine aittir. Peki hakem hangi birini kontrol edecek? Vuruşu yapan oyuncuyu mu, kaleciyi mi, ceza alanına girmeye çalışanları mı, top kaleciden ya da direkten dönerse akan oyunda yeni bir kararı mı? Hal böyle olunca vuruş esnasındaki santimetrelik ihlallere hakemin özeni çok az oluyor doğal olarak. Ayrıca kontrolü de imkansız. Hatta hassas ölçüm yapılsa, milyonda 1 penaltı nizamidir iddiasında bulunabilirim.
FENERBAHÇE'NİN PENALTISI İLE TAMAMEN AYNI DURUM
Bu pozisyona bire bir örnek olarak 2021-22 sezonunda Avrupa Ligi'ndeki Fenerbahçe-Eintracht Frankfurt eşleşmesini hatırlatayım. Pelkas'ın kullandığı penaltıda kaleciden dönen topu Berisha ağlara göndermiş ancak VAR masasındaki Massimiliano İrrati hatasını fark edemeyince vuruş tekrar edilmemişti. İki takımdan da ihlal eden oyuncular barizdi ve son dakikada Fenerbahçe 2-1 öne geçme şansını kaybetmiş ve maç 1-1 sona ermişti. O sezon Frankfurt, Avrupa Ligi kupasını müzesine götürmüştü. İlk maçta evinde yenilgiyle başlayacak olan Frankfurt'un ya da 3 puanla Almanya'dan dönecek olan temsilcimizin Avrupa Ligi stratejisi farklı olabilirdi. Grubun rotası ve sonraki tur eşleşmeleri değişebilirdi.